Makathon Circulair Maken bekijk alle LIDM

Dag 1 // Van mens-centraal naar landschap-en-erfgoed-centraal

Sectie
Erfgoed
Makathon

Bijzonder aan de Makathon Circulair Maken voor Cultureel Erfgoed was dat naast de mens vooral het cultureel erfgoed Fort Aalsmeer centraal stond. Voor het creatieve proces betekende dat dat de teams zich vooral moesten gaan inleven in de plek, de locatie, de omgeving van Fort Aalsmeer. In het ontwerp van de Makathon zijn de stappen in het proces aangepast op deze bijzondere persona: het landschap.

Kennismaking in de tuin

De driedaagse Makathon startte voor de teams met een kennismakingswandeling door de tuin van de boerderij van boer Bos. Aan de hand van prikkelende vragen gingen de teamleden met elkaar in gesprek om zo ook kennis met elkaar te maken. De vragen hebben we zo opgesteld dat deze en de verbinding maken met de omgeving van het cultureel erfgoed en de persoonlijke verhalen en ervaringen van het teamlid. Denk aan vragen als: Wat is het gekste of meest avontuurlijke dat je ooit met je vrienden hebt gedaan in de buitenlucht? Als je een liedje zou moeten kiezen dat jouw gevoelens over dit landschap of de natuur uitdrukt, welk liedje zou dat dan zijn? Welke historische of natuurlijke plek in de wereld zou je graag willen bezoeken en waarom? Kun je een moment noemen waarop je echt trots was op iets wat je hebt gedaan of gemaakt en wat was dat?

Inleven middels een speurtocht

Middels een speurtocht van Paul Bos over het terrein van het fort hebben de teams kennisgemaakt met het terrein, het fort, de natuur, de gebouwen, de geschiedenis en de omgeving van het fort. Bij terugkomst werden alle indrukken, verhalen en inzichten verzameld op een Empathie Canvas voor het Landschap. Op dit canvas staat het landschap, het fort, het cultureel erfgoed centraal in het midden. Stel het landschap is een persoon: Wat zou het landschap zeggen? Wat zou het landschap willen? Wat heeft het landschap meegemaakt? Wat hoort het landschap dat over haar gezegd wordt? Welke uitdagingen ervaart het landschap? En waar zou het landschap van dromen voor haar toekomst?

Met de kennismaking, de speurtocht en het invullen van het empathy canvas hebben de teams een goede indruk gekregen van wat het landschap, het fort, het cultureel erfgoed was, is en wat het nodig heeft. Natuurlijk is dat beeld ‘gekleurd’ door de eigen kijk op de wereld van de jongeren in het team. En dat is prima en voor deze Makathon ook de bedoeling. Jongeren leren zo over wat een cultureel erfgoed is en ontdekken zo waarom het voor hen belangrijk is om dit cultureel erfgoed een plekje te geven in hún toekomst.

Keuze uitdaging

Na het inleven is de teams gevraagd om een keuze te maken voor een plek op het terrein waar zij een oplossing willen bedenken. Van de teams hebben we gevraagd om te onderbouwen waarom zij nou juist voor deze plek hebben gekozen. De redenen voor de keuze van een plek waren divers. Zo heeft een team gekozen voor de sluis met een kleine waterval omdat een van de jongeren op vakantie een waterval heeft bezocht. Een ander team heeft een plek uitgekozen omdat je juist daar de natuur heel goed kan beleven. Elke onderbouwing is oké. Het gaat erom om te ontdekken wat jou als deelnemer en wat het team motiveert om in beweging te komen en aan de slag te gaan.

Inspiratieworkshops

Na de lunch op dag 1 waren er twee inspiratieworkshops. De eerste workshop was naar C-Punt in Hoofddorp. Podium voor Architectuur had hier een tentoonstelling ingericht van een materiaalverkenning die eerder was uitgevoerd door een aantal internationale studenten. aanvullen Die materiaalverkenning had een aantal interessante constructies opgeleverd. Erg inspirerend voor de teams van de Makathon. Maar, belangrijker wellicht, in de tentoonstellingsruimte was plek gereserveerd voor de oplossing van elk van de teams. Kortom, de teams zagen alvast de plek waar hun oplossing kwam te staan op de tentoonstelling.

De tweede workshop werd verzorgd door Jeroen van Mechelen, architect en ecologisch designer. Hij gaf een workshop over circulair bouwen en hoe je met bouwwerken zo kan bouwen dat de materialen die gebruikt worden later ook weer hergebruikt kunnen worden.

Oplossingen bedenken

Na de inspiratieworkshops zijn de teams aan de slag gegaan met het bedenken van oplossingen. Uitgangspunt was dat mogelijke oplossingen gemaakt moesten kunnen worden van circulaire materialen. De oplossing moest ook tijdelijk en/of verplaatsbaar zijn. Of liever, de oplossing mocht de omgeving niet permanent veranderen.

Het doel van de fase ‘bedenken’ is dat er zoveel mogelijk oplossingen bedacht en verkend worden. Het bedenken van zoveel mogelijk ideeën, dient twee doelen. Mensen, jong en oud, zijn geneigd om snel het eerste goede idee te kiezen. Je wordt enthousiast van het idee en je ziet de oplossing al meteen voor je. Maar, is dit wel het beste idee? Is het idee wel innovatief? Wie weet heeft het team nog wel een beter idee. Dat is een reden om je als team eerst de tijd te gunnen om vele ideeën te bedenken. Vaak zit de oplossing in een combinatie van verschillende ideeën.

Een tweede reden om eerst zoveel mogelijk ideeën te bedenken heeft te maken met het proces. In het proces maakt een team aannames. Als tijdens het controleren van een aanname blijkt dat een idee of oplossing helemaal niet blijkt te werken, dan moet het team een stap terugzetten en met een andere oplossing verder gaan. En dan is het handig als je snel een keuze kan maken uit andere ideeën en oplossingen die het team eerder bedacht heeft.

De teams hebben creatieve technieken als brainstormen, brainwriting en onrealistische wensdroom gebruikt om mogelijke oplossingen te bedenken.